یک شاعر آیینی: مهم­ترین نیاز بشر امروز افزایش سطح آگاهی است

مجتبی خرسندی در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: متولد ۲۱ مهرماه ۱۳۷۲ در شهرستان بروجرد هستم و از سال ۱۳۸۹ وارد فضای شعر و شاعری شدم. البته از سال ۱۳۹۱ بعد از آشنایی با برخی اساتید شعر را به صورت جدی و حرفه‌ای دنبال کردم و با تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی زندگی من کاملا با شعر گره خورد.

خرسندی ادامه داد: از همان ابتدا به لطف حضرات اهل­بیت علیهم­‌السلام در جلسات هیئت و با سرودن نوحه برای مداحان فعالیت خود را آغاز کردم و با سرودن شعر و پژوهش در ادبیات آیینی کارم را ادامه دادم. بعدها با این­که فضاهای دیگری را هم در ادبیات معاصر تجربه کردم، اما اصل و مبنای سروده‌های من همان اشعار اهل‌­بیتی قرار گرفت.

وی افزود: با توجه به گفته‌های اساتید در رابطه با این که در حوزه شعر مهدوی کم‌­کاری شده است، وارد عرصه شعر مهدوی شدم و سعی کردم فعالیت خود را در این حوزه پیش ببرم و به لطف خدا تا امروز بیش از صد سروده­‌ی مهدوی در قالب­‌های مختلف داشته‌­ام که بسیاری از آن‌ها توسط مداحان و گروه‌های سرود اجرا شده و گاها نیز برای برنامه­‌های مهدوی صداوسیما از جمله؛ تیتراژ اول و آخر برنامه «خط امان» استفاده شده است.

خرسندی اضافه کرد: سرودن اشعار مهدوی این ذهنیت را برای من ایجاد کرد که می‌توانم یک مجموعه شعر مهدوی مستقل داشته باشم تا فتح‌بابی برای ورود دیگر شاعران به این عرصه باشد. چرا که تا قبل از ورود این نوع از هنر و ادب به عرصه تخصصی، اساتید خیلی جایگاه خاصی برای شعر مهدوی در نظر نگرفته بودند، اما در چندسال اخیر فضای شعر مهدوی با برگزاری چند کنگره معتبر و همچنین برقراری جلسات تخصصی شعر و ادب مهدوی و نیز با دلسوزی برخی اساتیدی که پژوهش‌هایی در این حوزه داشته‌­اند، زمینه‌­ای فراهم شد که خوراک‌های فکری برای شاعران تهیه شود تا بتوانند وارد این فضا شوند.

 عدم همکاری رسانه‌ها؛ بزرگ­ترین مسئله در عدم فراگیری شعر مهدوی

این شاعر آیینی در ادامه با بیان این­که در حال حاضر بزرگ­ترین مسئله در خصوص فراگیر نشدن شعر مهدوی، عدم همکاری رسانه‌ها با شاعران و دیگر هنرمندان در سایر رشته‌هاست، تصریح کرد: اگر رسانه­‌ها و سازمان­‌های ادبی و هنری مبحث مهدویت را با توجه به اهمیت آن جدی‌­تر از قبل مطرح کرده و حمایت بیشتری در همه زمینه‌­ها از آن داشته باشند، قطعا نتایج بسیار خوبی در آینده‌ی این موضوع مهم رقم خواهد خورد.

وی با اشاره به برگزاری جلسات تخصصی شعر مهدوی در قم و تهران به دلیل تراکم حضور شاعران، گفت: در قم جلسه­‌ی ادبی-مهدوی «الغوث» و در تهران نیز جلسه­‌ای با همین رویکرد به نام «التجا» برگزار می‌شود که اصل کار این جلسات کمک به تولید، نقد و ارائه­‌ی اشعار مهدوی در سطح کشور است، لذا اگر این جلسات در کل کشور فراگیر شود مطمئنا آینده خوبی در بحث شعر مهدوی خواهیم داشت.

خرسندی مهم­ترین نیاز بشر امروز را افزایش سطح آگاهی دانست و تاکید کرد: با توجه به هجمه­‌های رسانه­‌های مختلف، بشر امروز به‌­شدت به آگاهی نیاز دارد بنابراین فرض کنید اگر تمام رسانه‌ها برنامه یا برنامه­‌هایی پیرامون مباحث مهدویت و امام زمان علیه‌­السلام داشته باشند و به مردم آگاهی بدهند، تا چه اندازه می‌توانند در ترویج فرهنگ مهدویت که همانا راه پیشرفت جامعه است، موثر باشند.

وی در خصوص اولویت استفاده از مفاهیم مستقیم مرتبط با مهدویت و یا نشانه‌های غیرمستقیم در شعر امروز نیز اظهار کرد: همواره بین اساتید این اختلاف نظر وجود داشته که شعر باید اشاره مستقیم به مبحث مورد نظر داشته باشد یا به‌صورت غیرمستقیم و با استفاده از کلید واژه‌هایی که مربوط به‌آن مسئله می‌شود.

خرسندی ادامه داد: اما به‌­نظر می­‌رسد با توجه به اختلاف سلیقه­‌ها و دیدگاه­‌های متفاوت، دنیای امروز به هردو مورد نیاز دارد و نمی­‌توان از کنار هیچ­کدام به‌سادگی گذر کرد، طبیعتا قرار گرفتن این دو مقوله در کنار هم موثرتر خواهد بود، به این معنا که در شعر مهدوی علاوه بر اشاره مستقیم به­‌مهدویت، باید از نشانه‌هایی همچون عدالت، انتظار، ظهور و... نیز استفاده کنیم.

اشاره مستقیم به مفاهیم مهدوی در شعر لازم است

این شاعر آیینی تأکید کرد: با توجه به پیشنه‌ای که در ادبیات وجود دارد اگر شعر مهدوی اشاره مستقیم به مهدویت نداشته باشد، مخاطب مهدوی بودن شعر را دریافت نمی‌کند. شما دیوان شاعران بزرگ را که نگاه می‌کنید بسیاری از اشعار را می‌توان خطاب به امام زمان علیه­‌السلام هم خواند، اما به دلیل اینکه صرفا برای مهدویت سروده نشده نمی‌توانیم آن­ها را به عنوان شعر مهدوی به مخاطب ارائه کنیم.

وی با تأکید بر این که اشاره مستقیم به مفاهیم مهدوی در شعر لازم است، ابراز کرد: مخاطب باید بداند شعری که می‌خواند برای چه سروده شده و زمانی که وارد فضای مهدویت شد و یاد امام در ذهن او شکل گرفت می‌تواند مفاهیم غیرمستقیم همچون انتظار، عدالت، کمک به هم­نوع، انسانیت و ظلم‌ستیزی را درک کند و این شعر قطعا می‌تواند در ذهن او تاثیرگذارتر باشد.

خرسندی یادآور شد: اگرچه به­‌ لحاظ فنّی و شاعرانه هر چقدر شعر غیرمستقیم باشد، تخصصی‌تر است، اما متاسفانه به دلیل عدم آگاهی‌های انسان امروز مخاطبان نمی­‌توانند این‌ها را از هم تفکیک کنند.

وی افزود: خود بنده الحمدلله به‌­واسطه شغل معلمی با نوجوان سروکار دارم و نظرم این است که شاید به واسطه کم‌­کاری‌های ما به عنوان معلم و یا خانواده‌ها و مسئولین و رسانه‌ها و یا حتی همه این عوامل در کنار هم، سطح آگاهی نسل نوجوان کم است. این نوجوانان و جوانان به‌­شدت نیاز به آگاهی دارند، بنابراین مفاهیم شاعرانه و غیرمستقیم برای دنیای امروز شاید نتواند به صورت کامل پاسخ­گوی این نیاز باشد.

برگزاری جشنواره‌های مهدوی در ارتقا آثار ادبی و به ویژه شعر مهدوی بسیار موثر خواهد بود

خرسندی با بیان اینکه قطعا برگزاری جشنواره‌های مهدوی در ارتقا آثار ادبی و به ویژه شعر مهدوی بسیار موثر خواهد بود، افزود: تا چندسال پیش اگر می‌خواستیم یک کتاب از اشعار مهدوی که در ۲۰ سال اخیر سروده شده‌­اند جمع‌­آوری کنیم، مطمئنا برای کتابی که ۱۰۰ تا ۲۰۰ شعر داشته باشد با مشکل مواجه می‌­شدیم، در حالی که امروزه در برخی کنگره‎ها و جشنواره‌های شعر مهدوی شاهد ارسال بیش از هزار اثر در هر دوره هستیم.

این شاعر آیینی با بیان اینکه شاید اگر این جشنواره‌ها نبود من به­‌عنوان شاعری که احساس نیاز نمی‌کنم هیچ­وقت به­‌دنبال سرودن شعر مهدوی نمی‌رفتم، گفت: ماحصل کنگره‌ها و جشنواره‌های مهدویت علاوه بر تولید اثر، ارتباطی است که بین شاعر با اساتید و شاعران دیگر شکل می‌گیرد و همین مسئله برای هنرمندان دیگر نیز انگیزه ایجاد می‌کند، چرا که در شهرستان‌های کوچک کمتر فرصت حضور اساتید و شاعران با تجربه به­تر وجود دارد.

خرسندی در خصوص کتاب شعر مهدوی خود نیز یادآور شد: کتاب از حدود یک­سال پیش برای چاپ آماده شده بود، اما برای بررسی بیشتر آن را در اختیار برخی اساتید قرار داده بودم و با توجه به نظراتی که بیان شد، تصمیم گرفتم با تامل بیشتری کتاب را چاپ کنم، که البته به لطف خدا در حال حاضر در مرحله چاپ قرار دارد.

وی در ادامه اضافه کرد: به دلیل علاقه شخصی از بین اشعاری که در قالب‌های مختلف سروده‌­ام، برای این کتاب ۴۰ غزل را با مجموع  ۳۱۳ بیت انتخاب کردم و در مقدمه آن داستانی از چگونگی شاعر شدنم و اولین سروده‌ام که بیتی مهدوی بود، به­‌طور مختصر بیان شده است.

خرسندی با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از نشرهایی که به صورت تخصصی در حوزه مهدویت فعالیت دارند، برای چاپ کتاب همکاری نکردند، بیان کرد: از مجموعه جهاد دانشگاهی به عنوان متولی برگزاری جشنواره مهدویت و به دلیل این که فرصت چاپ و انتشار کتاب را در اختیار من قرار دادند تشکر ویژه‌ای دارم چرا که تنها نهادی بودند که از مجموعه شعر مهدوی استقبال کرده و در روند چاپ آن هم­کاری­‌های فراوانی داشتند.

وی ادامه داد: این در حالی بود که قبل از ارائه کتاب به جهاد دانشگاهی با چندین نشر معروف مذاکره کرده بودم، اما متاسفانه به دلایلی همچون عدم صرفه اقتصادی، از چاپ مجموعه شعر مهدوی که می‌­تواند فتح­‌بابی در این موضوع مهم دینی و فرهنگی باشد، امتناع کردند.

خرسندی بیان کرد: به لطف خداوند و عنایت خود آن حضرت هرکدام از اشعاری که برای چاپ در این کتاب انتخاب شده‌­اند، حداقل برنده یک­‌جشنواره ملی ادبی هستند و تاییدیه­‌ برخی از اساتید ادبیات کشور را دارند، همچنین برخی از این اشعار توسط مادحین و ذاکران اهل­بیت علیهم­‌السلام در جلسات هیئت خوانده و اجرا شده‌اند، لذا برای سرودن، نقد و ویرایش این کتاب واقعا زحمت زیادی کشیده شده است و این عدم همکاری برای چاپ مجموعه شعر مهدوی جای گلایه‌مندی دارد.

وی بار دیگر به نقش رسانه‌ها در ترویج فرهنگ مهدوی تاکید کرد و گفت: رسانه‌ها باید بیشتر به حوزه شعر و ادب مهدوی توجه داشته باشند چرا که اگر قرار باشد در جامعه آگاهی نسبت به حضرت ولی عصر عجل­‌الله­‌تعالی­‌فرجه‌­الشریف صورت بگیرد، یکی از مهم­ترین ابزار آن شعر مهدوی است.

خرسندی با اشاره به اینکه تعدادی از اشعار این مجموعه، برگزیده دوره‌های قبل جشنواره مهدویت جهاد دانشگاهی نیز بوده­‌اند، یادآور شد؛ ان­‌شاءالله مراسم رونمایی از مجموعه­‌ی شعر مهدوی «ماه‌­آخر» هم­زمان با اختتامیه چهارمین جشنواره ملی مهدویت در شهر مقدس قم خواهد بود.

گفتنی است، چهارمین جشنواره ملی دانشجویی مهدویت با محوریت «گفتمان سازی مهدویت با تکیه بر مفهوم انتظار» در چهار بخش ادبی، هنر و رسانه، ایده پردازی و نوآوری و کتابخوانی برگزار می‌شود.

لازم به ذکر است، علاقه‌مندان برای شرکت در چهارمین جشنواره ملی مهدویت و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به وبسایت جشنواره ملی مهدویت به آدرس www.Mahdaviatfest.ir مراجعه کنند.