فرآیند تربیت مهدوی باید اعتقاد و باورداشت به مهدویت را به صحنه عمل وارد کند

چهارمین جشنواره ملی مهدویت به همت جهاددانشگاهی واحد استان قم و با مشارکت بخش‌های مختلف فرهنگی و علمی و هنری کشور در حال برگزاری است.

جهاددانشگاهی درکنار برگزاری سلسله کارگاه‌های آموزشی ویژه جشنواره، برگزاری سلسله کارگاه‌های تخصصی در حوزه توسعه و ترویج معارف مهدوی و معرفی تازه‌های نشر مهدوی و نقد و بررسی آن‌ها و همچنین آشنایی با پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه را یکی از رسالت‌های اصلی چهارمین جشنواره ملی مهدویت تعریف کرده است.

به این ترتیب سلسله نقد و بررسی‌های کتاب مهارت‌ها و راهکارهای تربیت مهدوی را توسط اساتید و متخصصان در حوزه مهدویت دنبال و گزارش های آن را منتشر کردیم این بار نیز با مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت در خصوص این کتاب به گفت و گو پرداختیم.

باور به مهدویت باید تبدیل به رفتار شود

حسن مولایی مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت در گفت و گو با ایسنا در خصوص نقد و بررسی کتاب مهارت‌ها و راهکارهای تربیت مهدوی، عنوان کرد: جامعه‌ی ما جامعه معتقدی است و به تعبیر امامین انقلاب اسلامی کشور ما کشور امام زمان است به این معنا در باور و نهاد مردم ما اعتقاد به اهل بیت (ع) و امام دوازدهم(ع) به عنوان منجی عالم بشریت وجود دارد و این اعتقاد را در جشن ها و مراسم مذهبی شاهد هستیم.

وی ادامه داد: برای این که اعتقاد به حضرات معصومین(ع) و امام عصر(عج) تبدیل به رفتار شود نیازمند ساز و کاری هستیم که از آن تعبیر به تربیت مهدوی می کنیم، در واقع تربیت مهدوی فرآیندی است که کمک می‌کند تا باورهایی که در مورد حضرت مهدی(عج)، انتظار ظهور ایشان و تکالیف و وظایفی که در عصر غیبت داریم در فرآیندی تبدیل به رفتار شود.

مولایی در رابطه با ضرورت پرداختن به مباحث تربیت مهدوی در جامعه امروز، بیان کرد: در جامعه به صورت عموم و خاصه در بین جوانان باور به مهدویت با توجه به نفوذ سبک زندگی غربی تبدیل به رفتار نشده است چرا که حتی گاهی این تأثرات خود باورها را نیز مورد چالش قرار می‌دهد لذا ضرورت ایجاب می‌کند که ما به بحث تربیت مهدوی که در چارچوب تربیت اسلامی صورت می‌گیرد؛ بپردازیم که البته شاخص این نوع تربیت این است که بر محور حضرت مهدی و توجه خاص به مولفه‌هایی که در آموزه مهدویت است، باشد.

وی تصریح کرد: یکی از مهم ترین مسائلی که برای شکل گیری تربیت مهدوی مطرح است، مهارت ها و راهکار هایی است که متولیان امر تربیت مثل معلمان و والدین و مربیان اگر بر آن ها مسلط باشند می توانند استفاده کنند تا آن فرآیند تربیتی برای هدفی که مورد نظر ماست یعنی اعتقاد و باورداشتی که به صحنه عمل وارد شود و ما نسل منتظر به معنای واقعی داشته باشیم که بتوانند هم در خودشان آمادگی ایجاد کنند و هم مقدمه سازی برای ظهور، محقق شود.

مهارت‌ها و راهکارهای تربیت مهدوی از موضوعاتی که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است

مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت ضمن تشکر از نویسنده اثر، با بیان این که مولف کتاب مهارت‌ها و راهکارهای تربیت مهدوی به سراغ یکی از موضوعات و مسائلی در حوزه مهدویت رفتند که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است، افزود: هر چند در دو دهه اخیر مباحث مهدوی مورد تحقیق علمی قرار گرفته است و تربیت مهدوی نیز از این امر مستثنی نیست اما در این حوزه منابع پیشینی در دسترس نویسنده قرار ندارد.

وی اظهارکرد: خانم نجم قبل از نگارش این کتاب اثر دیگری را در این زمینه با عنوان آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت در قالب پایان نامه ارشد تولید کرده بودند و بنده هم این پیشنهاد را دادم که با توجه به کمبود منابع در این حوزه این اثر در قالب کتاب منتشر شود که این مسئله انگیزه‌ی مضاعفی برای خلق اثر دیگری توسط ایشان شد.

مولایی یادآور شد: در حوزه تربیت مهدوی ایشان وارد بحث مهارت‌ها و راهکارها شدند لذا برای افرادی که می‌خواهند در کف میدان کارهای تربیتی کنند دانستن آن‌ها و ملتزم شدن به این مهارت‌ها و راهکارها بسیار اهمیت دارد و به این معنا این کتاب بسیار کاربردی است و به نظرم کار بدیعی است که می‌تواند شروعی برای جامعه علمی حوزوی و دانشگاهی باشد تا وارد این از دست کارها شوند.

چیدمان مباحث نباید خواننده را دچار سردرگمی کند

وی با بیان اینکه تنها نکته ای که نویسنده اثر باید به آن بیشتر توجه می کرد تنظیم فصول کتاب است، ابراز کرد: کتاب در فصل بندی مطالب(از فصل سوم تا فصل هفتم) از رعایت تقسیم بندی های منطقی که باید صورت بگیرد خارج و می‌توان گفت ذوقی کار انجام شده است.

مولایی بیان کرد: در فصل سوم کتاب نویسنده نکاتی را در رابطه با مهارت ها و راهکارهای شناختی در تربیت مهدوی بیان می کنند اما مخزن فصل بندی کتاب از فصل چهارم تا فصل هشتم مشخص نیست لذا تعبیر بنده این بود که باید از فصل سوم تا هشتم کتاب در قالب سه فصل کلی مهارت‌ها و راهکارهای شناختی- بینشی، عاطفی و گرایشی، و بعد هم کنشی و رفتاری تنظیم شود.

وی ادامه داد: نویسنده بعد از فصل سوم که راهکارهای شناختی در تربیت مهدوی را مطرح می کنند، در فصل چهارم به مهارت ها و راهکارهای مبنایی می‌پردازد در حالی که این مباحث مبنایی در بسیاری از مواقع در بحث های شناختی و بینشی مطرح می شود.

مولایی افزود: در فصل بعد نویسنده راهکارهای عاطفی، رفتاری و اصلاحی و همه را یکدست می کند، در حالی که به نظر می‌آید که راهکارهای عاطفی و احساسی باید از مباحث رفتاری جدا و خود در قالب یک فصل قرار بگیرد.

 مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت در ادامه بیان کرد: در تقسیم بندی مباحث علوم تربیتی، مباحث بینشی، گرایشی، کنشی و رفتاری تمام کننده است اما این که نویسنده اثر در فصل ششم این کتاب مهارت ها و راهکارهای پشتیبان را مطرح می‌کنند باید مورد بحث قرار بگیرد.

مولایی اضافه کرد: در ذیل فصل ششم مهارت ها و راهکارهای پشتیبان، مهارت عدالت طلبی یا مهارت صبر بیان شده که همه این مهارت ها در مباحث بینشی، کنشی و یا رفتاری قابل توزیع است همچنین نکاتی که ذیل مهارت‌های خود مراقبتی در فصل هفتم مطرح می‌کنند می‌تواند در فصل های قبلی کتاب گنجانده شود؛ به این معنا چیدمان بحث به گونه ای است که شاید خواننده دچار سردرگمی شود.

بدیع بودن موضوع و قلم روان نویسنده ویژگی بارز این کتاب است

مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت با تأکید بر این که خلق چنین آثاری در حوزه مهدویت باید گسترش پیدا کند، عنوان کرد: منابعی که نویسنده از آن ها استفاده کرده، نوعا منابع خوبی است و این کتاب در گام اول پرداختن به بحث های تربیت مهدوی موفق بودند و امیدوارم روز به روز به توفیقات خانم نجم افزوده شود.

مولایی تأکید کرد: با توجه به این که قلم نویسنده قلم روانی بوده و از ادبیات پیچیده پرهیز کرده می توان گفت این کتاب، یک کتاب خودخوان است و به این معنا بیش از ۷۰ درصد مطالب کتاب برای همه اشخاص قابل فهم است و قابلیت خوانش آسانی برای مخاطبان دارد.

مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت گفت: اگر چه هر کدام از مسائلی که در این کتاب مطرح شده قابلیت یک کار عمیق پژوهشی در حوزه علوم تربیتی دارد اما کتاب مهارت‌ها و راهکارهای تربیت به عنوان یک کار مختصر بسیار قابل استفاده است.

وی در پایان بدیع بودن موضوع کتاب مهارت ها و راهکارهای تربیت مهدوی و همچنین قلم روان نویسنده که کتاب را برای عموم مردم و طبقه فرهیخته قابل استفاده کرده است را از ویژگی های این اثر دانست.